Indywidualne konta oszczędnościowe (Individual Saving Accounts – ISAs)

Co to są ISAs?

Indywidualne konta oszczędnościowe to forma detalicznej umowy inwestycyjnej. Wprowadzone po raz pierwszy w 1999 roku, konta te mają korzystny status podatkowy – przychody z odsetek generowanych przez oszczędności są wolne od podatku dochodowego (IncomeTax – IT) oraz od podatku od zysków kapitałowych (Capital Gains Tax – CGT) w momencie ich wypłaty.

Istnieją cztery rodzaje indywidualnych kont oszczędnościowych:
–     Gotówkowe (cash ISA);
–     Typu stocks and shares (akcje i udziały);
–     Fundusze innowacyjne ISA (IFISA);
–     Lifetime ISA (dożywotni fundusz oszczędnościowy).

Konta te oferują różne opcje oszczędzania oraz inwestowania. Maksymalna kwota oszczędności zgromadzonych na wszystkich rachunkach ISA w roku 2021/2022 wynosi 20,000 funtów.

Gotówkowe indywidualne konto oszczędnościowe – Cash ISA

Cash ISA to konto wyłącznie oszczędnościowe, nie inwestycyjne. Dozwolone jest posiadanie tylko jednego konta gotówkowego ISA rocznie, natomiast możliwe jest dokonywanie transferów do innego typu inwestycji ISA, jak Stocks and Shares oraz LIfetime ISA u innego dostawcy pod warunkiem, że transferu dokona nowy dostawca usług.
WAŻNE! Jeżeli przeniesiesz aktywa samodzielnie, staną się one opodatkowane. Zanim przeniesiesz konto, upewnij się, że nowy dostawca zaakceptował transfer ISA. Rozsądnie jest też sprawdzić tabele opłat i prowizji obu dostawców. Środki mogą być przenoszone do Cash ISA także z innych funduszy ISA.

Pieniądze wypłacane z Cash ISA nie zerują rocznego limitu. Przykładowo, jeżeli w danym roku podatkowym zgromadzono oszczędności do wysokości dozwolonego limitu i wypłacono 1,000 funtów, kwotę tę można uzupełnić dopiero w następnym roku podatkowym. W przypadku Cash ISA można przenosić umowy obecne jak i z poprzednich lat. Można je także dzielić pomiędzy różnych dostawców usług, jeżeli tylko pełna kwota wpłacona w bieżącym roku podatkowym znajduje się u jednego dostawcy.

Stocks and shares ISA

Tego typu konto pozwala na inwestowanie w rozmaitego rodzaju akcje, fundusze, fundusze powiernicze oraz obligacje. Nie jest to inwestycja zupełnie bezpieczna, ponieważ jej wartość może spadać albo rosnąć w zależności od kursu zakupionych aktywów, ale może okazać się opłacalna, zwłaszcza dla doświadczonego inwestora.

Fundusze innowacyjne (Innovative Finance ISA – IFISA)

Ten rodzaj funduszu umożliwia korzystania z sieci pożyczek peer-to-peer, co oznacza, że zysk osiągany jest poprzez nieoprocentowane odsetki od udzielanych pożyczek. Dostawcy usług IFISA zajmują się łączeniem inwestora z pożyczkobiorcami oraz gromadzeniem spłacających pożyczki w zróżnicowane portfele kredytowe.

Dożywotni fundusz oszczędnościowy – Lifetime ISA

Lifetime ISA to konto służące do składania oszczędności na pierwsze mieszkanie albo na emeryturę. Pozwala na odłożenie do 4,000 funtów rocznie osobie w przedziale wiekowym 18 – 40 lat, która jest rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii. Wpłat można dokonywać do 50-go roku życia. 25% od wpłaconych oszczędności jest dodawane miesięcznie od rządu jako bonus. Przykładowo, jeżeli wpłacisz 1,000 funtów na swoje konto, dostaniesz od rządu extra 250 funtów. Nie możesz jednak otrzymać w ten sposób więcej niż 1,000 funtów. Wpłacana kwota jest powiązana z rocznym limitem ISA.Oznacza to, że jeśli wpłacisz w roku podatkowym 1,000 funtów na konto Lifetime ISA, możesz wpłacić w tym samym roku jeszcze 19,000 funtów na inne produkty ISA.

Wypłata funduszy może nastąpić w trzech przypadkach: potrzeby użycia funduszy na kupno pierwszego mieszkania (konto musi być wówczas otwarte przynajmniej 12 miesięcy), w przypadku ukończenia 60 lat, lub w przypadku nieuleczalnej choroby, z rokowaniami poniżej 12 miesięcy życia. Jeżeli wybierzesz fundusze z konta przez spełnieniem ustawowych wymogów, od kwoty wypłaty będzie odjęte 25% tej kwoty (withdrawal charge).

Przykład: wpłacasz na konto 800 funtów i dostajesz od rządu miesięczny bonus w wysokości 25% tej kwoty, czyli 200 funtów. Zatem razem masz na koncie 1,000 funtów. Jeżeli będziesz chciał wybrać tę sumę bez spełnienia warunków Lifetime ISA, dostaniesz wypłatę w wysokości 750 funtów (25% z 1,000 funtów = 250 funtów).

W przypadku śmierci właściciela konta ISA fundusz w całości, wraz z odsetkami wchodzi w część masy spadkowej na zasadzie zwykłego opodatkowania.

Junior ISA – konto oszczędnościowe dla dzieci

Konto Junior ISA jest przeznaczone dla dzieci w wieku poniżej 18 roku życia. Może być to konto gotówkowe lub/i typu stock and shares. Jedno dziecko może mieć maksymalnie jedno konto gotówkowe ISA oraz jedno typu stock and shares. Dzieci powyżej 16 roku życia mogą same zakładać konta gotówkowe ISA. W momencie ukończenia 18 lat fundusze z konta mogą być przez dziecko wybrane, albo zamienione na konto ISA dla dorosłych. Obecnie na konto Junior ISA można wpłacić maksymalnie do 9,000 funtów rocznie.