Wartość goodwill firmy w kontekście odliczeń podatkowych – sprawdź, kiedy przysługuje ci ulga z tego tytułu

Co to jest wartość goodwill firmy? Jest to utrwalona reputacja przedsiębiorstwa traktowana jako wymierny składnik aktywów i obliczana jako część jego wartości w momencie sprzedaży.

Data graniczna

Zgodnie z przepisami podatkowymi, firmy mogą odliczać od podatku koszt goodwill, jeżeli do jej wytworzenia bądź zakupu doszło w dniu 1 kwietnia 2002 roku, albo później.

Jak to wygląda w praktyce?

Przykład.
Spółka MAX kupiła firmę za kwotę 500,000 funtów. Z tej kwoty 300,000 funtów zostało przeznaczone na zakup materiałów i środków trwałych, a pozostałą kwotę w wysokości 200,000 funtów wykorzystano na zakup wartości goodwill w związku z istniejącą bazą klientów. Baza była tworzona przez starą firmę na przestrzeni wielu lat, od roku 1993. Większość wartości goodwill została zatem stworzona przed dniem 1 kwietnia 2002 roku, od której to daty zezwolono na odliczanie wartości goodwill od podatku dochodowego od osób prawnych. Czy w tej sytuacji spółka MAX będzie mogła włączyć w odliczenie także wartość goodwill, która powstała przed zmianą przepisów podatkowych?

Według litery prawa, jeżeli wartość goodwill firmy została zakupiona po dniu 1 kwietnia 2002 roku, jest ona traktowana jako nowa, zatem podlega włączeniu w kwotę rocznej ulgi podatkowej od osób prawnych. Należy jednak pamiętać o kilku pułapkach, które mogą wystąpić w takiej sytuacji.

Wyjątki

Pierwsza pułapka pojawia się, gdy podmiot nabywający firmę i podmiot zbywający są „powiązani”, czyli nie pozostają ze sobą w stosunkach rynkowych (w stosunkach obejmujących niezależne, konkurencyjne interesy), np., gdy obie firmy należą do tej samej grupy biznesowej albo gdy pracownicy obu firm są ze sobą powiązani rodzinnie ub osobiście. Wówczas, jeżeli przekazywana wartość goodwill została wytworzona przed dniem 1 kwietnia 2002 roku, zaczynają działać przepisy zapobiegające unikaniu opodatkowania. Zgodnie z nimi, wartość goodwill do daty 1 kwietnia 2002 roku jest traktowana jako stara wartość goodwill, a zatem jeżeli została ona wygenerowana w całości przed tą datą, nie ma możliwości ubiegania się o odliczenie jej do rocznego odliczenia podatkowego.

Po drugie, jeżeli nabyta firma nie posiadała osobowości prawnej, np. jako samo-zatrudnienie albo partnership, wtedy cała wartość goodwill tej firmy, i ta wygenerowana przed datą 1 kwietnia 2002 roku, i ta wygenerowana po tej dacie jest traktowana jako stara wartość goodwill. Jako taka, nie wchodzi w odliczenie podatkowe.

Największe trudności sprawia jednak podatnikom interpretacja podatkowa sytuacji, kiedy właściciel działalności nieposiadającej osobowości prawnej włącza ją do spółki, która jest także jego własnością. Według powszechnej opinii firma nabywająca działalność nie może skorzystać z rocznego odliczenia z tytułu nabycia wartości goodwill ze względu na fakt, że właścicielem obu firm jest ta sama osoba. Nie jest to prawda. O ile wartość goodwill powstała po dacie 1 kwietnia 2002, można ją włączyć do odliczenia podatkowego jako nową wartość goodwill. 

Jak obliczyć wysokość odliczenia?

Można odliczać 4% wartości goodwill rocznie. Można też ubiegać się o odliczenie w wysokości równej kwocie odpisanej w księgach rachunkowych firmy. Ta ostatnia możliwość generuje często największą wysokość ulgi, ze względu na fakt, że zasady rachunkowości zwykle wymagają szybszego odpisu niż 4% rocznie. Typowo jest to okres czasu pomiędzy czterema, a dziesięcioma latami. Zatem, w przypadku naszej przykładowej firmy MAX, będzie ona mogła ubiegać się o odliczenie podatkowe w wysokości minimum 20,000 funtów rocznie (200,000 funtów ÷ 10 lat).

Podsumowując: jeżeli nabywca oraz zbywający wartość goodwill są ze sobą powiązani, poprzez, na przykład, posiadanie wspólnej własności, a nabywca prowadził swoją działalność przed datą 1 kwietnia 2002, wówczas nie ma możliwości odliczenia wartości goodwill. Jeżeli takiego powiązania nie ma, wtedy firma może odliczyć większą z kwot w częściach po 4% rocznie lub kwotę, która została odpisana tytułem goodwill w księgach rachunkowych firmy.