Płynność finansowa to jedno z kluczowych pojęć w świecie finansów i biznesu. Dla przedsiębiorstwa oznacza zdolność do terminowego regulowania zobowiązań krótkoterminowych za pomocą dostępnych środków. Innymi słowy, to zdolność firmy do szybkiego przekształcania swoich aktywów w gotówkę. W kontekście brytyjskiego rynku, gdzie konkurencja jest zacięta, a rynek dynamiczny, płynność jest kluczem nie tylko do sukcesu, ale często do samego przetrwania.
Cash Flow – termometr zdrowia finansowego
O Cash Flow pisałem w swojej książce. Niezależnie od wielkości czy rodzaju działalności, każda firma w UK powinna regularnie analizować swoje przepływy pieniężne (Cash Flow). Cash Flow pokazuje, jakie są faktyczne przepływy pieniężne w firmie – ile pieniędzy wpływa i wypływa z biznesu. Dzięki temu przedsiębiorca może monitorować, czy generuje on wystarczająco dużo gotówki, aby pokryć bieżące wydatki oraz inwestować w rozwój firmy i pracowników.
Chociaż nie ma jednoznacznych wytycznych co do częstotliwości sporządzania raportów z Cash Flow, wielu ekspertów zaleca ich przygotowywanie co najmniej raz na miesiąc. W przypadku firm o dużym obrocie lub tych działających w bardziej zmiennych sektorach, analiza przepływów pieniężnych może być wymagana nawet co tydzień.
Czym jest brak płynności finansowej?
Termin "braku płynność" (illiquidity) jest powszechnie używany do opisu aktywów lub inwestycji, które nie mogą być szybko i łatwo zamienione na gotówkę po aktualnej rynkowej cenie. W taki sposób mogą być opisywane osoby fizyczne, firmy czy inne podmioty, które mają mało gotówki i posiadają głównie aktywa niepłynne. Kiedyś, pewna znajoma posiadała luksusowy samochód, który bardzo lubiła. Jednak gdy nagle pojawiły się pilne potrzeby finansowe, okazało się, że sprzedaż auta w krótkim czasie byłaby możliwa tylko po znacznie niższej cenie.
Dlatego tak istotne jest, abyśmy zarówno my, jak i nasze firmy, posiadali pewną rezerwę finansową (czyli oszczędności) na nieprzewidziane okoliczności.
Warto zwrócić uwagę na dwa aspekty związane z płynnością finansową.
Pierwszy to łatwość lub szybkość, z jaką inwestycję można zamienić na gotówkę.
Drugi aspekt dotyczy ceny - czy aktywa można sprzedać stosunkowo szybko bez konieczności oferowania ich po znacznie obniżonej cenie rynkowej lub sprzedaży ze stratą.
Obydwa aspekty można podsumować pytaniem: „Czy sprzedawca ma natychmiastowy dostęp do chętnych nabywców?”
Poza gotówką, najbardziej płynnymi aktywami są zwykle papiery wartościowe o dużej rotacji, takie jak akcje dużych korporacji, obligacje państwowe czy kontrakty terminowe.
Dla osób fizycznych płynne aktywa to zwykle gotówka, środki na bieżących kontach, kontach oszczędnościowych lub inwestycje takie jak akcje, obligacje czy udziały w funduszach inwestycyjnych.
Płynność finansowa - Cash is King!
Podczas moich konsultacji podatkowych z różnymi klientami w UK wielokrotnie spotkałem się z sytuacją, gdzie firmy znajdowały się na skraju bankructwa.
Powodem takiego stanu rzeczy była najczęściej niewłaściwa analiza finansowa, brak regularnego monitoringu przepływów pieniężnych (Cash Flow) oraz przeprowadzanie dokładnych analiz ryzyka.
Niejednokrotnie przedsiębiorcy nie zdawali sobie sprawy z tego, jak blisko są krawędzi finansowej przepaści, aż do momentu, gdy problem stał się palący, gdyż na kontach nagle nie było pieniędzy na pokrycie najważniejszych wydatków, a czasem nawet wypłat, co mogło być powodem zwolnień pracowników.
Takie historie stanowią ważną lekcję dla wszystkich przedsiębiorców. Nawet jeśli firma generuje zyski, to brak płynności może doprowadzić do jej upadku. Zbyt późne zauważenie problemów z płynnością finansową może skutkować koniecznością zaciągania kosztownych kredytów czy sprzedaży cennych aktywów w celu uzyskania gotówki na bieżące wydatki.
Nie wszystkie aktywa można łatwo sprzedać.
Nieruchomości są aktywami uważanymi za "niepłynne" (illiquid) głównie ze względu na sposób funkcjonowania rynku nieruchomości. Przed zakupem lub sprzedażą nieruchomości konieczne są czasochłonne procedury, takie jak ekspertyzy czy wyceny.
Ponadto zakupy nieruchomości są często finansowane, co wiąże się z dodatkowym czasem potrzebnym na uzyskanie finansowania przez nabywcę. Dlatego nawet jeśli istnieje nabywca gotowy zapłacić żądaną przez sprzedawcę cenę, finalizacja sprzedaży i otrzymanie środków przez sprzedającego trwa zazwyczaj dość długo.
Chociaż firma może wykazywać w swoim bilansie (Balance Sheet) wartościowe aktywa, takie jak nieruchomości czy samochody, nie gwarantuje to ich błyskawicznej sprzedaży po oczekiwanej cenie rynkowej. Kluczem jest znalezienie nabywcy gotowego zapłacić proponowaną kwotę, co w obecnych czasach, gdy używany sprzęt jest łatwo dostępny w sieci w atrakcyjnych cenach, może okazać się wyzwaniem.
Płynność finansowa to nie luksus, ale konieczność dla każdej firmy
Regularne monitorowanie przepływów pieniężnych oraz odpowiednie zarządzanie kapitałem obrotowym to klucz do stabilności i sukcesu. Współczesne narzędzia oraz profesjonalne konsultacje finansowe mogą pomóc w utrzymaniu zdrowej płynności i zapewnić długoterminowe funkcjonowanie firmy w zmiennych warunkach rynkowych UK.
Dla przedsiębiorstwa kluczowe jest utrzymanie odpowiedniego poziomu płynności, aby zapewnić ciągłość działania. Firma borykająca się z problemami płynności może nie być w stanie terminowo regulować swoich zobowiązań. Jeżeli taki stan utrzymuje się zbyt długo, przedsiębiorstwo może znaleźć się na krawędzi finansowego przepaści, co w skrajnych przypadkach prowadzi do upadłości w krótkim czasie. Warto podkreślić, że nawet przedsiębiorstwa o imponujących aktywach mogą napotkać trudności, jeśli większość tych aktywów jest niepłynna. Najbardziej wymownym przykładem jest chyba upadek banku inwestycyjnego Lehman Brothers – jedno z największych bankructw w historii.
Właśnie dlatego warto zadbać, aby Twoi księgowi dostarczali Ci regularne, miesięczne bądź co najmniej kwartalne raporty Cash Flow. Kluczowe jest również posiadanie odpowiednich rezerw finansowych, które pozwolą przetrwać gorsze chwile w działalności firmy, oraz przeprowadzanie dokładnych analiz ryzyka przed zakupem kosztownych aktywów.
Ryzyko w biznesie przybiera różne formy, zależnie od charakteru prowadzonej działalności. Dla jednych przedsiębiorstw może to być utrata kluczowych klientów, dla innych – wysoka rotacja pracowników, która zmusza do inwestowania czasu w szkolenie nowych osób zamiast skupiania się na podstawowej działalności. Oczywiście technologia, w tym automatyzacja, może przynieść ulgę w wielu aspektach biznesu. A być może i sztuczna inteligencja może okazać się nieocenioną pomocą w wyjściu z trudnej sytuacji finansowej dla wielu przedsiębiorstw.
Niewypłacalność w świetle prawa brytyjskiego: Co grozi dyrektorom?
Kiedy firma w Wielkiej Brytanii staje się niewypłacalna, dyrektorzy tej firmy stają przed szeregiem poważnych wyzwań prawnych. W takim kontekście kluczowym celem jest ochrona wierzycieli oraz zapewnienie uczciwego postępowania w stosunku do wszystkich zainteresowanych stron.
Zgodnie z Insolvency Act 1986, dyrektorzy, którzy świadomie kontynuują działalność niewypłacalnej firmy, mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności za zwiększenie strat wierzycieli. W praktyce oznacza to, że mogą zostać zmuszeni do osobistego pokrycia tych strat. Dodatkowo, ten sam akt zakazuje dyrektorom zaciągania nowych długów, jeśli wiedzą, że firma nie będzie w stanie ich spłacić.
Jednak to nie wszystko. Dyrektorzy, którzy rażąco naruszają przepisy dotyczące niewypłacalności, mogą ponieść odpowiedzialność karną. Choć są to skrajne przypadki, warto o nich pamiętać. W kontekście niewypłacalności, kontynuowanie działalności gospodarczej może prowadzić do oskarżeń o nieuczciwy handel. The Companies Act 2006 również zawiera pewne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności dyrektorów w sytuacji niewypłacalności.
Zarządzanie firmą w trudnych czasach finansowych wymaga nie tylko zrozumienia podstaw ekonomii, ale także głębokiej znajomości prawa. Właściciele firm w Wielkiej Brytanii muszą być świadomi ryzyka niewypłacalności oraz potencjalnych konsekwencji prawnych wynikających z tego stanu. Dlatego zawsze warto konsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie niewypłacalności.
Referencje:
Insolvency Act 1986:
- Sekcja 214 - Niewłaściwe handlowanie w przypadku niewypłacalności.
- Sekcja 213 - Osobista odpowiedzialność w przypadku nieuczciwego handlowania.
- Sekcja 238 - Unieważnienie transakcji korzystnych dla dyrektorów.
- Sekcja 239 - Unieważnienie transakcji na niekorzyść wierzyciela.
The Companies Act 2006:
- Sekcje 171-177 - Ogólne obowiązki dyrektorów, w tym obowiązek wykonywania kompetencji, obowiązek dbałości, staranności i umiejętności oraz obowiązek unikania konfliktów interesów.
- Sekcja 212 - Śledztwo w sprawie sprawozdań finansowych i innych dokumentów.
Uwaga: Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W przypadku wątpliwości lub pytań dotyczących niewypłacalności, zalecam skonsultowanie się z prawnikiem.
