Rezydencja podatkowa, czyli jak sprawdzić czy musisz płacić podatki w UK

Nasza klientka Maja mieszkała w Wielkiej Brytanii od czerwca 2015 roku do lutego 2021 roku. Potem zaczęła podróżować po świecie. Kilka razy odwiedzała UK, ale nie zatrzymywała się na dłuższy okres czasu w żadnym z krajów.

Nie posiada nigdzie własnego mieszkania ani domu i od sierpnia 2019 roku pracuje jako osoba samozatrudniona świadcząc usługi konsultingowe w amerykańskich spółkach. Maja chce wiedzieć, czy zostanie uznana za rezydentkę podatkową Zjednoczonego Królestwa w roku podatkowym 2021/22.

Zasady generalne ustalania rezydencji

Według zasad generalnych, jeżeli Maja byłaby rezydentką podatkową UK, powinna tu właśnie płacić podatki od dochodów z całego świata (Income Tax – IT) oraz od zysków kapitałowych (Capital Gains Tax – CTG).

Jeżeli rezydencji nie posiada, powinna płacić w Wielkiej Brytanii podatki jedynie za dochody uzyskane w UK w danym roku podatkowym. Jak jednak stwierdzić, czy ktoś jest podatnikiem Zjednoczonego Królestwa?

Testy na rezydencję podatkową – Statutory Residence Tests (SRT)

Od kwietnia 2013 roku Wielka Brytania do określenia rezydencji podatkowej używa testów SRT (nie dotyczą one zabezpieczenia socjalnego, które jest zawsze płacone tam, gdzie pracodawca ma swoją siedzibę fizyczną). Testy SRT składają się z trzech kroków:

1. Automatic Overseas Test – ustalamy, czy dana osoba nie jest automatycznie rezydentem podatkowym innego kraju i jeżeli nie jeżeli nie jest, przechodzimy do kolejnego kroku
2. Automatic UK Test – sprawdzamy, czy dana osoba spełnia warunki, aby stać się automatycznie rezydentem podatkowym w UK – jeśli nie, wówczas rozstrzygający jest test trzeci
3. The Sufficient Ties Test – sprawdzamy, ile powiązań ma dana osoba z Wielką Brytanią. Powiązania to rodzina, dom, praca oraz obecność fizyczna i czas przebywania w poszczególnych krajach.

Jeżeli testy wykażą rezydencję podatkową w Wielkiej Brytanii w danym roku podatkowym, a osoba, jak nasza klientka, zmieni miejsce swojego pobytu na inny kraj, wówczas można podzielić rok podatkowy. Oznacza to, że przy spełnieniu pewnych kryteriów, można kogoś uznać za rezydenta podatkowego UK tylko wtedy, gdy fizycznie tu przebywa. Nie musi natomiast płacić brytyjskich podatków, gdy emigruje z kraju.

Kiedy po zastosowaniu testów SRT okazuje się, że dana osoba była rezydentem podatkowym Zjednoczonego Królestwa w danym roku podatkowym, wówczas przechodzimy do analizy ośmiu sytuacji, z których pierwsze trzy dotyczą osób opuszczających Wielką Brytanię, a pięć kolejnych dotyczy osób przybywających do UK. Sprawdzamy, czy:
1) Osoba rozpoczęła pracę za granicą;
2) Partner osoby rozpoczął pracę zagranicą;
3) Osoba przestała posiadać miejsce zamieszkania w UK;
4) Osoba nabyła miejsce zamieszkania w UK jako swoje jedyne miejsce zamieszkania;
5) Osoba rozpoczęła pracę w UK;
6) Osoba zakończyła pracę w innym kraju;
7) Partner osoby zakończył pracę zagranicą;
8) Osoba nabyła miejsce zamieszkania w UK.

Ustalamy rezydencję - analiza przykładowej sytuacji

Do 5 lutego 2021 roku Maja była rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii. Tutaj mieszkała, tu miała dom i pracę. W momencie wyjazdu nastąpił podział roku podatkowego, gdyż Maja przestała mieć miejsce zamieszkania w UK (patrz punkt 3). To oznacza, że tylko do daty 5 lutego 2021 Maja płaciła podatki w Wielkiej Brytanii za rok podatkowy 2020/21 – potem już nie.

Jak stosować testy na rezydencję

Maja chce wiedzieć, jak sprawa jej rezydencji w UK wygląda na rok podatkowy 2021/22.
Przechodzimy do testu SRT nr 1 (Automatic Overseas Test). Zgodnie z regulacją prawną, jeżeli w danym roku podatkowym Maja spędziła na terenie Wielkiej Brytanii mniej niż 16 dni, jest uznawana automatycznie za rezydentkę podatkową innego kraju.

Nasza klientka nie jest pewna, czy faktycznie tak było, zatem przechodzimy do testu nr 2 (Automatic UK Test) i sprawdzamy, czy Maja może być uznana automatycznie za rezydentkę UK: czy była na terenie Wielkiej Brytanii przynajmniej przez 183 dni w roku podatkowym i czy ma tu pracę, w której przebywa przez przynajmniej 75% swojego czasu?

Odpowiedź na oba pytania brzmi: nie, zatem należy przejść do testu nr 3 (The Sufficient Ties Test) i sprawdzić ilość powiązań Mai z UK:
- Czy posiada w UK rodzinę (family tie)?
- Czy ma w UK miejsce zamieszkania (accommodation tie)?
- Czy ma w UK pracę (work tie)?
- Czy przebywa w UK przynajmniej przez okres 90-ciu dni (90 days tie)?
- Czy przebywa w UK większą ilość dni niż w jakimkolwiek innym kraju (country tie)?

Po sprawdzeniu odpowiednich regulacji prawnych i zgodnie z tym, czego  dowiedzieliśmy się od klientki, spędziła ona w roku podatkowym 2021/2022 za małą ilość dni, żeby zostać uznaną za rezydenta podatkowego UK.

Maja jest osobą, która ze względu na tryb życia obecnie nie posiada żadnej rezydencji podatkowej i jeśli prawo lokalne w którymś z odwiedzanych przez nią krajów nie stanowi inaczej, nie musi się nigdzie rozliczać ze swoich dochodów.

Ustalanie rezydencji podatkowej to skomplikowany proces, który wymaga nie tylko znajomości prawa lokalnego, ale też międzynarodowego. Analizowany przypadek dotyczy osoby, która nie ma żadnej rezydencji. Bywają sytuacje odwrotne - kiedy osoba ma dwie i więcej rezydencji. Dlatego najlepiej w tej materii zasięgnąć fachowej porady.

Jeśli potrzebujesz pomocy w uporządkowaniu swoich spraw związanych z podwójnym opodatkowaniem, zapraszamy do TaxOne - nowoczesna księgowość i doradztwo podatkowe dla wymagających!