Składki NIC od dywidendy? Unikaj pułapek podatkowych!

Jaka jest różnica między zarobkami a dywidendą? Leży ona w charakterze wynagrodzenia. Zarobki to nagroda tytułem wykonanej pracy, a dywidenda to po prostu podział zysków netto spółki.

Kiedy dywidenda to tak naprawdę wynagrodzenie

Jesteś właścicielem spółki Ltd i jej dyrektorem; zatrudniasz też pracowników. Jako zatrudnieni i Ty i Twoi pracownicy rozliczacie się w systemie PAYE, zatem płacisz składki na National Insurance oraz podatek dochodowy. Płatności są niemałe, dlatego zaczynasz rozważać, czy nie zmienić swoich rozliczeń w większości na system wypłat dywidend, których opodatkowanie jest znacznie niższe. Uważaj! Mogą Cię spotkać nieprzyjemności. Jeżeli dywidenda jest wypłacana w sposób, który wskazuje jednoznacznie, że wypłata ma charakter uposażenia, tak zostanie potraktowana przez HMRC.

Sprawa PA Holdings Limited [2012] STC 582

Firma PA Holdings opracowała złożony system wynagradzania pracowników. Posiadali oni niewielkie udziały w innej, oddzielnej spółce, które dawały im równie nieduże uprawnienia, inne niż prawa do dochodu. Premie pracownicze były przekazywane do tej drugiej spółki, ta zaś wypłacała pracownikom jako swoim akcjonariuszom dywidendy, unikając w ten sposób opodatkowania w systemie PAYE.

Rozprawy w sądzie pierwszej i drugiej instancji potoczyły się następująco: uznano, że wypłaty w formie dywidend były faktycznie również zarobkami. Zatem dla celów podatku dochodowego, w oparciu o zasadę pierwszeństwa zawartą w ustawie o podatku dochodowym [Income Tax (Earning and Pensions Act) – ITEPA 2003, s. 716A], wypłaty powinny zostać opodatkowane jako dywidendy. Ponieważ jednak przepisy regulujące pobór składek na ubezpieczenia społeczne nie zawierały takiej zasady pierwszeństwa, można było od tych wypłat naliczyć również składki na to ubezpieczenie.

W następnym kroku Sąd, wówczas już Apelacyjny (sprawa CA [2011] EWCACiv 1414) uznał, że dochód nie może być jednocześnie zaliczony i do wypłat, i do dywidend. W związku z tym wypłaty mają być potraktowane jak zarobek, wraz z wynikającymi z tego implikacjami w postaci konieczności zapłaty tak składek NI, jak i podatku dochodowego.

Wyrok został potwierdzony następnie w sprawie JH Donald (Darvel) Ltd [2015] UKUT 514, gdzie Sąd drugiej instancji uznał, że to wypłaty dywidend oraz otrzymywane pokwitowania, a nie bezpośrednie źródło dochodu determinują uznanie charakteru zatrudnienia jako zwykły stosunek pracy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz składkami NI.

Przykład – jak tego nie robić czyli ostrożnie z tworzeniem akcji alfabetycznych

Aneta ma firmę konsultingową. Pobiera niewielką pensję na stanowisku dyrektora oraz dywidendy w znacznej wysokości. Taka sytuacja jest jasna, a kwalifikacja dochodu nie budzi wątpliwości. Aneta zatrudnia Piotra na umowę o pracę z pensją w wysokości 35 tysięcy funtów rocznie. Od zarobków Piotra ponoszone są wszystkie wymagane ciężary podatkowe.

W pewnym momencie Aneta postanawia zmienić system wynagradzania i dzieli udziały firmy na kategorie: sobie przyznaje dające większe uprawnienia (jak prawo głosu) – kategoria A, a Piotr otrzymuje udziały z mniejszymi uprawnieniami (kategoria B), które właściwie są niczym więcej, jak tylko prawem do dochodu. Na mocy nowej umowy Piotr zgadza się otrzymywać mniejszą pensję w wysokości 10 tysięcy funtów oraz dywidendę z tytułu posiadanych udziałów w wysokości 25 tysięcy rocznie.

Taka sytuacja tworzy potencjalne ryzyko, że urząd podatkowy w oparciu o sprawę PA Holdings zmieni klasyfikację wypłat z dywidend dla Piotra na zwykłe zarobki, a firma stanie przed perspektywą konieczności zapłaty dużych rachunków z tytułu niezapłaconych podatków i składek (wraz z odsetkami).

Jak najkorzystniej rozliczać właściciela firmy

Jeśli chodzi o rozliczenie właściciela firmy – najbardziej efektywny podatkowo jest system mieszany.
Zatrudniasz pracowników – zaaplikuj o Employment Allowance (EA). Jeżeli jesteś uprawniony do ulgi, zaoszczędzisz 5,000 funtów rocznie na składkach NI.
Zostań dyrektorem i wypłacaj sobie pensję w wysokości poniżej minimalnego progu – nie zapłacisz wówczas od tej wypłaty ani NIC, ani podatku dochodowego (opcja korzystna, jeżeli nie możesz skorzystać z EA). Możesz też wypłacać sobie pensję w do progu personal allowance, wówczas nie zapłacisz podatku dochodowego (opcja korzystna dla uprawnionych do EA).

Jeżeli nie chcesz przekroczyć wyższego progu opodatkowania, utrzymuj zarobki na poziomie do 50,000 funtów (np. gdy możesz skorzystać z EA: pensja 12,570 funtów rocznie, dywidendy 37,430 funtów rocznie).

Wpłacaj na emeryturę – zmniejszysz podatek firmowy.

Jako dyrektor firmy możesz też skorzystać z pożyczek dla dyrektorów - pobieraj z firmy dochody w formie pożyczek i zamieniaj je na dywidendy lub pensje w późniejszym terminie (najlepiej jednak tylko kwoty do 10,000 funtów i na krótki okres czasu).

Jest jeszcze wiele innych, efektywnych podatkowo świadczeń rzeczowych, z których jako właściciel firmy możesz skorzystać.

Jeżeli chcesz w pełni wykorzystać swój potencjał i zoptymalizować podatkowo działalność tak swojego biznesu, jak i swoje osobiste dochody, skorzystaj z usług doradcy podatkowego.